خرید برای بعضی آدم‌ها بخصوص خانم‌ها به نوعی تفریح محسوب میشه و اونارو از بی‌حوصلگی و خستگی روزمره درمیاره. درسته که خرید کردن یک امر عادی در زندگی امروزی محسوب میشه، اما در مواردی تبدیل به یک مشکل میشه که نیازمند درمانه!
اگر فرد، علی رغم اینکه نیازی به خرید کردن نداشته باشه، تمایل شدیدی برای خرید در خودش ببینه و در این راه پول، هزینه، وقت و زمان زیادی رو صرف کنه، یک نوع اختلال روانپزشکی محسوب میشه. اصطلاحی که ما توی روانپزشکی برای تمایل زیاد و مفرط به خرید کردن بکار میبریم، "دیوانگی خرید" یا "oniomania" ست.
شیوع این اختلال حدود ۶ درصده و بیشتر هم توی خانما دیده میشه و معمولا از اوایل جوانی شروع میشه. رفتار مبتلایان به این اختلال خیلی شبیه به رفتار معتادین به مواد مخدره! یعنی این افراد برای اینکه حس بد تنش و اضطرابی که دارن رو کاهش بدن، به خرید کردن پناه میبرن.
در واقع این افراد با این کار، برای مدت بسیار کوتاهی با ترشح دوپامین و اندروفین در مغز، به انرژی و آرامش میرسن. ممکنه فرد از خریدی که کرده احساس پشیمونی کنه؛ اما با اینحال بعد مدتی، وقتی دوباره دچار تنش و اضطراب میشه، اون میل به خرید کردن در ذهنش فعال میشه و نمیتونه در برابر وسوسه‌ی خرید کردن و پول خرج کردن مقاومت کنه و باز هم اقدام به خرید غیر ضروری میکنه!
خب نتیجه‌اش میشه دخل و خرج نامتناسب، که اونارو با مشکلات مالی جدی مواجه میکنه! این اختلال هم مثل سایر موارد وسواس، احتیاج به درمان داره و این درمان بسته به شدت مشکلات حاصله به روش دارویی و یا رواندرمانی امکان پذیره.
اختلال ملال پیش از قاعدگی یا premenstrual dysphoric disorder
این اختلال یک اختلال روان‌تنی یا سایکوسوماتیک محسوب میشه که در واقع واکنشی غیر طبیعی به تغییرات طبیعی هورمون‌های جنسی استروژن و پروژسترون در یک چرخه‌ی قاعدگی ماهانه‌ست.
این اختلال شکل شدیدتری از سندرم پیش از قاعدگی یا premenstrual syndrome بحساب میاد. خانم‌هایی که سابقه‌ی اضطراب و افسردگی در خود و یا افراد درجه‌ی اول خانواده دارن و یا سابقه‌ی ابتلا به افسردگی بعد از زایمان داشتن بیشتر در معرض ابتلا قرار دارن.
معمولا در هفته آخر قبل از شروع خونریزی ماهانه شروع و با آغاز خونریزی، رفته رفته علائم خفیف و برطرف میشه.
این علائم شامل نوسانات سریع خلقی، خلق افسرده و ناامیدی، تحریک‌پذیری و عصبانیت شدید، اضطراب و تنش، کاهش علایق در بیشتر فعالیت‌ها، اشکال در تمرکز، خستگی و فقدان انرژی، تغییرات بارز اشتها، احساس از پا درآمدن، علائم جسمی مثل تورم و حساسیت پستان‌ها، ورم بدن و درد مفاصل و عضلات و... هستن.
این علائم باید در بیشتر دوره‌های قاعدگی فرد وجود داشته باشه و در عملکرد و یا روابط بین‌فردی وی اختلال ایجاد کرده باشه.
حالا ببینیم خانم‌هایی که دچار این علائم هستن، بهتره چه کارهایی رو انجام بدن؟!
در درجه‌ی اول، فعالیت منظم روزانه بدنی و ورزش‌های هوازی(ایروبیک) نقش مهمی در کاهش علائم این اختلال داره. در مرحله‌ی بعد، رعایت رژیم غذایی به خصوص در یک هفته قبل از خونریزی تأثیر زیادی در کاهش علائم داره، مثل: کاهش نمک، کاهش مصرف کافئین مثل چای، قهوه و شکلات، افزایش مصرف سبزیجات و میوه و مواد پروتئینی مثل تخم‌مرغ و گوشت، دریافت مقادیر کافی شیر و لبنیات، عدم مصرف الکل و نیکوتین و....
خیلی مهمه که این خانم‌ها در محیطی آرام و خالی از هرگونه تنش، اضطراب و درگیری استراحت کنن و اطرافیان بخصوص همسر، اونا رو درک و حمایت عاطفی کنن. بطور مثال داشتن آغوش گرم، تماس بدنی، نوازش و لمس از سمت همسر، بهترین دوای درد مبتلایان به این اختلال است. توصیه میشه آقایون سعی کنن از یک هفته قبل از شروع قاعدگی همسرشون تا ۳-۲ روز ابتدایی از بحث کردن و مطرح کردن موضوعاتی که باعث ایجاد تنش میشه، خودداری کنن و به بعد از سپری شدن این مدت زمان موکول کنن تا باعث ایجاد تنش نشن.
در نهایت اگر علائم PMDD به راهکارهای بالا جواب نداد، مراجعه به روانپزشک و دارودرمانی و یا روش‌های غیردارویی مثل آرامش‌سازی یا Relaxation در کنترل علائم این اختلال کمک خیلی زیادی میکنه.