با الگوی فراگیر و پایدارِ تمرکز بر نظم، کمال‌گرایی و کنترل رفتار و روابط بین فردی شناخته می‌شود
ملاک‌های اختلال OCPD
معمولاً در یک یا چند مورد از موارد زیر، که در اوایل بزرگسالی شروع شده و در زمینه‌های مختلف خود را نشان داده و دارای الگوی پایدار و فراگیر هستند:
1️⃣درگیری به جزئیات، قوانین، فهرست‌ها، نظم، سازماندهی یا برنامه‌ریزی: این افراد به حدی درگیر جزئیات هر رویدادی می‌شوند که هدف اصلی فعالیت خود را فراموش می‌کنند. آن‌ها وقت زیادی را صرف برنامه‌ریزی و تعیین اولویت‌ها می‌کنند و به دلیل تمرکز بیش از حد بر جزئیات، قادر به شروع یا تکمیل کارها نمی‌باشند.
2️⃣کمال‌گرایی: این کمال‌گرایی باعث می‌شود که فرد به استانداردهای خود دست نیابد و در نتیجه، پروژه‌ها و وظایفش را به اتمام نرساند. این ویژگی اغلب به دلیل ترس از خطا یا نقص، یا به دلیل باور به اینکه “همه چیز باید عالی باشد” بروز می‌کند.
3️⃣تعهد بیش از حد به کار (به ضرر روابط دوستانه و تفریح): این تمرکز شدید بر کار، اغلب باعث نادیده گرفتن نیازهای عاطفی خود و دیگران، تفریح و استراحت می‌شود.
4️⃣وظیفه‌شناسی، وجدان و دقت بیش از حد و انعطاف‌ناپذیر در مسائل اخلاقی، ارزشی یا در مورد رفتار: این افراد اغلب خود را مقید به مجموعه‌ای سفت و سخت از قوانین و اصول می‌دانند و در قضاوت دیگران نیز سخت‌گیر هستند. آن‌ها ممکن است تحمل کمی نسبت به انحراف از این اصول داشته باشند.
5️⃣ناتوانی در دور انداختن اشیاء فرسوده یا بی‌ارزش : در OCPD، این مشکل به دلیل احساس “هدر رفت” یا “ضرورت” نگهداری از این اشیاء است.
6️⃣عدم تمایل به واگذاری وظایف به دیگران یا عدم توانایی در انجام آن‌ها مگر اینکه فرد آن‌ها را مطابق با روش خود انجام دهد: این افراد اغلب معتقدند که هیچ‌کس نمی‌تواند کاری را به خوبی آن‌ها انجام دهد، بنابراین از واگذاری وظایف امتناع می‌کنند یا در صورت واگذاری، به شدت بر چگونگی انجام آن نظارت می‌کنند.
7️⃣خساست مالی برای خود و دیگران؛ پول به عنوان چیزی در نظر گرفته می‌شود که باید برای مواقع اضطراری در آینده جمع‌آوری شود: این افراد ممکن است در خرج کردن پول برای خود یا دیگران بسیار محتاط باشند و نگرش “صرفه‌جویی” را حتی در شرایطی که نیازی به آن نیست، حفظ کنند.
8️⃣سخت‌گیری و لجبازی: این افراد ممکن است در عقاید و دیدگاه‌های خود بسیار سرسخت باشند و به سختی حاضر به مصالحه یا تغییر نظر شوند.
همواره به خاطر داشته باشید افراد مبتلا به OCPD معمولاً بینش خوبی نسبت به اختلال خود ندارند و رفتارشان را منطقی و ضروری می‌دانند. در حالی که افراد مبتلا به OCD اغلب از غیرمنطقی بودن افکار و اعمال خود آگاه هستند.
پیامدهای روانشناختی:
_بروز مشکلات جدی در روابط بین فردی، شغلی و اجتماعی
_کمال‌گرایی بیش از حد و ترس از اشتباه می‌تواند مانع پیشرفت شود
_انعطاف‌ناپذیری و سخت‌گیری می‌تواند باعث تخریب روابط بشه
_این افراد همچنین ممکن است از اضطراب، افسردگی و احساس ناکامی رنج ببرند، زیرا استانداردهای بالای آن‌ها به ندرت برآورده می‌شود.
درمان:
*روان‌درمانی، به ویژه رفتاردرمانی شناختی (CBT)
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)، می‌تواند به افراد کمک کند تا الگوهای فکری و رفتاری خود را شناسایی کرده و انعطاف‌پذیری بیشتری در زندگی کسب کنند. هدف درمان، کاهش کمال‌گرایی، افزایش انعطاف‌پذیری، و بهبود روابط بین فردی است.
*دارو درمانی معمولاً برای درمان OCPDاستفاده نمی‌شود، مگر اینکه علائم همراه مانند افسردگی یا اضطراب شدید وجود داشته باشد.